Sabah saat 07:30, 08:30 arasında dükkanlar birer ikişer açılmaya başlar. Açılış saatini belirleyen etkenleri sıralamak gerekirse: kapanış saati, hava durumu, yol durumu ve televizyonda gece izlenen tartışma programları ya da filmlerin uzayıp uzamaması… sayılabilir.
Sabah işe gelen esnafın ilk işi dükkân temizliğidir. Bu dükkânı süpürme, dükkâna paspas çekme, kaldırımı süpürme ve hortumla kaldırıma su tutma olarak vuku bulur. Dükkân süpürme işleri teknik gelişmelere paralel olarak süpürgeden fırçaya, fırçadan da çekpasa kaymış durumdadır. Eski, beton zeminlerin zamanla fayansa kayması neticesinde bu değişim zaruri olmuştur.
O saatlerde işlerine giden vatandaşların bu temizlik ameliyesine muazzam bir şekilde dikkat etmeleri gerekir zira dükkânın içindeki pisliklerin yoldan gelip geçene aldırış etmeksizin yola doğru süpürülmesi; esnafın bile-isteye olmaktan ziyade her gün yapıyor olmaktan mütevellit bilinçsizce yaptıkları bir eylemdir. Robotlaşmış olmasalar, gün içinde kendilerine müşteri olma potansiyeli bulunan bu kalabalığa karşı böylesi bir davranışta bulunmazlar elbet.
Dükkândaki iş bittikten sonra kaldırıma geçilir. Kaldırım üzerindeki toz, toprak, sigara izmariti, fıstık kabuğu gibi tüm gayri-nizami materyal kaldırımın dışında bulunan bir akara doğru süpürülür. Bu işlem de yine aynı ezberlenmiş-robotsu hareketlerle yapılır.
Hortumla su tutanları farklı bir şekilde kategorize etmek istiyorum. Hortumla su tutma ameliyesi farklı bir ruhsal durumun da yansımasıdır aslında. Suyun akışıyla birlikte ortamı tüm kirlerden arındırmış olmak düşüncesi günün büyük kısmını kurtaracak bir ferahlamanın da başlangıcıdır. Bu esnada yine yoldan geçen birkaç talihsiz hafif bir şekilde ıslanırlar fakat asıl olan dükkân önünün temizlenmiş olmasıdır.
Bütün bu işlemler bittikten sonra akşam temizliğine kadar paspaslar, çekpaslar, fırçalar, hortumlar, süpürgeler dükkânın en az kullanılan köşesinde akşamı ya da ertesi sabahı beklerler. Esnaf, ilk temizliğin iç ferahlığı ile bilgisayarının başına geçer, günün ilk haberlerine mi baksam, feysbuka mı girsem diye kısa süreli bir tereddüt geçirdikten sonra son kararını verir ve bilgisayar başında müşterilerini beklemeye koyulur…
(Bu hafta Ahilik haftası olarak kutlanıyor. Törenler sırasında dünün ahisi-bugünün esnafı olan hemşehrilerimiz takım elbiselerle poz vermişler. Memuriyetle iştigal etmeyen, takım elbise zorunluluğu bulunmayan bu insanların iş elbiseleri ile poz vermeleri daha şirin olurdu kanımca.)
