Geçen hafta haddimizi zorlayarak insanlığın temel sorunlarını ve bu sorunların kökenlerini araştırmaya başladık. Birinci ve en temel sorunun bencillik olduğu neticesine ulaştık. Bu temel sorunun yansımalarını her alanda görmemiz mümkün. Müsaade ederseniz iktisadi açıdan hadisenin geçmişine girmeye başlayalım yavaş yavaş ama yine de bugünkü dünyadaki yansımalarından biraz daha bahsedelim.
Bir iş yapmak isterseniz hesap yapmaya girişirsiniz. Bütçenizi, potansiyel müşterilerinizi, potansiyel kayıplarınızı, yatırım maliyetlerini filan hesaplarsınız ve kazancınız yatırımınızı aşıp kısa bir sürede size yatırımınızı geri kazandırıp üste para bırakıyorsa işe girişirsiniz. Genel olarak hadise böyle gerçekleşir. Küresel anlamda da büyük şirketler büyük planlar yaparak para kazanıyorlar. Tabi büyük paralar, büyük piyasalar daha fazla ayrıntı içerir. Silah sektörü, ilaç sektörü, petrokimya gibi sektörlerde durum böyle. Silah sektöründe faaliyet gösteren bir şirket için imkânlar daha fazla, karlar daha fazladır ki ayrıntılar da ona göre fazladır. İmkânlar fazladır zira devlet gücünden faydalanma ihtimalleri daha fazladır. Amerikan başkanlık seçimlerinin bağışçılarını inceleme fırsatımız olsa eminim ki birçok silah şirketinin ismini görürüz. Bu şirketler yaptıkları bağışların karşılığını uzun vadede kat kat alıyorlardır muhakkak. Dünyanın herhangi bir yerinde savaş çıkıyorsa, kan dökülüyorsa işin arka planında bir silah tüccarının olmadığını düşünüyorsanız saflık ediyorsunuzdur.
Yüzlerce milyar doların döndüğü bir piyasanın küçük yatırımdan farkını ifade etmek için bir örnek daha vermek istiyorum. Siz küçük yatırımınız için gazeteye, televizyona, radyoya reklam verirsiniz. Trilyon doların mevzu bahis olduğu bir piyasada gazete satın alınır, televizyon satın alınır, sinema sektörü insanların beyinlerini yıkamak için yüksek bütçeli filmler çeker, ülkelerde siyasiler, bürokratlar, kanaat önderleri satın alınır. Küçük ülkede büyük savaş çıksın diye uğraşırlar ki bol bol silah satın alınsın. Hatta bu savaşı çıkarırken diğer sektörlerden paydaşlar da devreye girer. Savaştan sonra o küçük ülkedeki yer altı kaynaklarının işletilmesi hakkını elde edebilecek şirketler de bu işe para koyarlar (satın alma-manipüle etme işleri), savaş sonrası yara sarma işleri için ilaç sektörü firmaları, savaş sonrası o yerlerde organize olacak gıda zincirleri ve saire, ve saire. Netice itibariyle bir savaş, bir memleketin yıkılıp yeniden yapılması oldukça karlı bir iştir ve muhtemel ki (bence kesin) Suriye Savaşı Projesi örneğin, “Syrian War Project” adı altında bir yerde masaya yatırıldı, olası kazançlar hesaplandı ve savaşı çıkarmak için gerekli fitiller yakıldı.
Safça, çıkan savaşların, dünyanın herhangi bir köşesinde olup biten terör, şiddet vb. olayların sebeplerini size anlatıldığı gibi olduğunu zannediyorsanız mutluluğunuz daim olsun. İşin aslını öğrenmek istiyorsanız, parayı takip edin. Para kimin cebine giriyorsa suçluyu buldunuz demektir. Bu kadar kan birkaç kişinin cebine para girsin diye mi akıyor; vicdan, insaf, merhamet nerede kaldı diyorsanız onu ben de merak ediyorum.
