“Hepimizinki günübirlik hayatlar; hatırlayanın hatırlanandan farkı yok. Hepsi geçici. Hem anılar hem de onların nesnesi. Her şeyi unutmuş olacağın günler kapıda. Bil ki çok geçmeden hiç kimse ve hiçbir yerde olacaksın.” Marcus Aurelius, Düşünceler.
Irvin Yalom, on tane danışanıyla yapmış olduğu görüşmeleri öyküleştirmiş ve okuyucu karşısına çıkmış. Her birinin ayrı ayrı problemleri olan ve bu problemlerine çözüm bulmak için psikolojik destek almak isteyen on insan ve on ayrı öykü. Günübirlik Hayatlar.
Bu kişilerin arasında Nietzsche ile ilgili bir kitap yazmaya başlayıp bir ömür boyunca yazamamış bir yazar da var bir ömür boyu yazıp, yazdıklarını yayımlamaya cesaret edemeyen de. Bütün danışanları belirli bir çerçevede izlemiş Yalom. Ölüm korkusu yazarın temel inceleme alanı. Bununla ilgili Güneşe Bakmak Ölümle Yüzleşmek adlı kitabını da okumuştum. Danışanların da ölüm korkularını gün yüzüne çıkarmak ve bunla mücadele etmelerine yardımcı olmak temel amaçlarından birisi Yalom’un. Bir de ebeveyn ilişkileri var. Danışanların ebeveynleri ile ilişkilerindeki sorunlar hayatlarının tümüne yansıyor. Bu açıdan okuyanlar için de ders çıkarılacak bir nokta var aile ilişkileri bağlamında.
Beni güldüren bir diyalog danışanın ücretle ilgili yorumuydu. “Neden bu kadar çok para alıyorsun, paraya ne ihtiyacın var?” diye soruyor kadın. Acaba kaç liradır diye merak ettim, web sayfasına şöyle bir göz attım fakat fiyat bilgisi yok. Bence saatine bir beş yüz dolar alıyordur rahat, kitabın yazıldığı 2012 yıllarında. Bu yaşında da devam ediyorsa helal olsun.
Bir diğer husus da danışanların özel hayatlarını paylaşması. Kitabın son sözünden sonra yazarın dediği gibi, izin almış her birinden ve isimleri ile kişisel bilgilerini değiştirmiş fakat yine de kişiyi belli edecek noktalar var mı acaba?. Çoğu yaşlı ve ölmek üzere olan bu on kişinin hayatta olduğu da soru işareti. İki tanesinin ölmüş olduğunu söylüyor aynı notta Yalom.
On kişi demiştim, tek tek söyleyeyim bu on kişiyi: Yakın bir arkadaşını kaybeden ve acısıyla baş etmeye çalışan bir psikolog; sevgilisini aldatan bir dermatolog; ömrü boyunca başladığı romanı bitirememiş bir yazar adayı; babasının erken kaybıyla ömür boyu mücadele eden bir iş insanı; gençlik aşkını unutamamış eski balerin; biriktirme hastası radyolog; kanser hastası yoğun bakım hemşiresi; yazdıklarını yayınlamaya cesaret edemeyen yazar; kanser hastası başka bir yazar ve huzurevinde yaşayan emekli bir CEO. Karışık bir kitle.
Irvin Yalom’un Günübirlik Hayatlar adlı 200 sayfalık bu eserini Elif Okan Gezmiş dilimize kazandırmış. Pegasus Yayınları tarafından basılmış.
